Terapia dorosłych osób cierpiących na ADHD może usprawnić funkcjonowanie pacjenta w różnych obszarach i płaszczyznach życia a także zapewnić poprawę w zakresie występujących z ADHD zaburzeń psychicznych.
U dorosłych, podobnie jak u dzieci z ADHD, możliwe jest zastosowanie skutecznego leczenia, co potwierdzają coraz liczniejsze wyniki badań obejmujących pacjentów z tej grupy wiekowej.
Badacze dowiedli efektywności takich metod postępowania, jak:
Terapia powinna mieć charakter kompleksowy i wielokierunkowy oraz optymalnie, powinna obejmować wszystkie wymienione oddziaływania (z uwzględnieniem współistniejących innych zaburzeń psychicznych). Korzystne jest także wdrożenie odpowiednich oddziaływań wobec rodziny pacjenta, jego partnera/-ki i innych bliskich.
Pierwszym krokiem w terapii powinna być psychoedukacja pacjenta oraz jego rodziny i innych bliskich. Obejmuje ona przekazanie wiedzy na temat objawów ADHD i towarzyszącego im upośledzenia funkcjonowania, częstości występowania tego zaburzenia wśród dorosłych, przyczyn jego rozwoju, nieprawidłowej czynności mózgu w to zaangażowanej, jak również możliwości leczenia. Uzyskanie takiej wiedzy często pozwala pacjentowi (i jego bliskim) zrozumieć jego własne problemy, odciąża z poczucia winy i wstydu oraz zapewnia większy komfort i motywację do leczenia. Osoby te przez wiele lat słyszały o sobie, że są głupie, niezorganizowane, leniwe, mało ambitne, niechlujne itp. W ramach psychoedukacji mogą się dowiedzieć, że przynajmniej niektóre ich problemy wynikają z objawów zaburzenia neurorozwojowego, a nie z ich złej woli czy „złego charakteru”. Taka świadomość pozwala na skuteczniejsze budowanie optymistycznego podejścia do życia i do terapii. Odpowiednia psychoedukacja rodziny i bliskich pozwala z kolei na wypracowanie strategii postępowania wobec trudnych zachowań pacjenta, zrozumienie jego deficytów a co za tym idzie poprawę często nieprawidłowych relacji interpersonalnych.
W przypadku dorosłych z ADHD zalecanymi metodami oddziaływań są między innymi coaching i terapia poznawczo-behawioralna.
Coaching może być prowadzony indywidualnie lub grupowo, a jego celem jest nauka praktycznych umiejętności rozwiązywania problemów w określonych sytuacjach.
Program coachingu i terapii poznawczo-behawioralnej może obejmować między innymi:
Terapia poznawczo-behawioralna obejmuje techniki behawioralne (nauka adekwatnej komunikacji z ludźmi, ćwiczenia planowania dnia i inne) oraz techniki poznawcze (praca nad zidentyfikowaniem mocnych stron pacjenta, nauka rozróżniania kiedy objawy ADHD są dla danej osoby szkodliwe, a kiedy przydatne itp.).
Wyniki badań nad skutecznością coachingu i terapii poznawczo-behawioralnej u dorosłych z ADHD potwierdzają dużą efektywność tych metod.
Rezultaty aktualnych badań nie pozwalają na zalecenie metod psychoterapeutycznych jako jedynej formy leczenia tej grupy pacjentów. Postępowanie takie jest jednak ważnym sposobem terapii uzupełniającej farmakoterapię. Mogą one być również szczególnie przydatne w przypadku osób, które preferują postępowanie psychologiczne lub gdy farmakoterapia nie jest w pełni efektywna czy przeciwwskazana z powodów medycznych.
Pomocne mogą okazać się techniki medytacyjne, umiarkowana aktywność ruchowa (ćwiczenia naturalnie zwiększają poziom dopaminy i noradrenaliny), regularny rytm okołodobowy, odpowiednia dieta.
Dieta ADHD powinna ograniczać do minimum (najlepiej do zera) produkty wchodzące w skład tak zwanej „diety zachodniej”, czyli:
Nigdy nie jest zbyt późno aby podjąć terapię, zarówno farmakologiczną, jak i w formie oddziaływań psychoterapeutycznych.
